BEZ TYTUŁU, 1970 R.

Oniryczna, mroczna atmosfera twórczości Beksińskiego kojarzy się w powszechnym odbiorze z dwoma dramatami: samobójczą śmiercią syna, Tomka w 1999, oraz tragiczną śmiercią samego artysty, który został zamordowany we własnym mieszkaniu w 2005 r. Sztuka Beksińskiego jest jednak bardziej wielowymiarowa i o wiele bardziej związana ze zjawiskami w sztuce światowej, niż to się powszechnie sądzi. Jako jeden z nielicznych artystów, na początku lat 60 świadomie porzucił dziedzictwo awangardowe, poszukując syntezy różnych stylistyk, co można łączyć z zapowiedzią przełomu postmodernistycznego, jaki nastąpił w sztuce światowej w latach 60. i 70. a w polskiej w latach 90. Beksiński z wykształcenia był architektem. W latach 1947- 1952 studiował na Politechnice Krakowskiej. Przez kilka następnych lat pracował w zawodzie. Zainteresował się wówczas fotografią artystyczną. Działalność artystyczną rozpoczynał od fotogramów i fotomontaży, pó¼niej tworzył dzieła z pogranicza malarstwa i rze¼by, by następnie zając się głównie rysunkiem. Beksińskiemu przeszkadzały ograniczenia medialne fotografii i niemożność ingerencji w otrzymany pozytywowy obraz. Pó¼niej poświęcił się malarstwu. W 1959 roku brał udział w prestiżowej III Wystawie sztuki nowoczesnej w "Zachęcie" w Warszawie a w 1960 roku w jeszcze bardziej ważnej ekspozycji przygotowanej z okazji Kongresu AICA w Krakowie (wraz ze Zbigniewem Makowskim, Markiem Piaseckim i Bronisławem Schlabsem). W końcu lat 1950-tych i na początku 1960-tych Beksiński był jednym z najciekawszych polskich malarzy; odwoływał się do poezji Reinera Marii Rilkego i treści egzystencjalnych. W drugiej połowie lat 1960-tych poświęcił się grafice i rysunkowi nasyconym perwersyjnymi erotycznymi obsesjami, łączonymi z symbolami śmierci. Duże znacznie dla jego kariery artystycznej miała wystawa w Starej Pomarańczarni w Warszawie zorganizowana przez Janusza Boguckiego w 1964 roku, która spowodowała, że artysta stał się modny i popularny. W katalogu do tej wystawy Bogucki zwrócił uwagę na charakterystyczny styl Beksińskiego oparty na sprzecznych założeniach estetycznych: "Wiąże się z tym współistnienie w pracach Beksińskiego dwóch jeszcze innych dążności na pozór elementarnie sprzecznych. Upraszczając można by powiedzieć, że jest to współistnienie bardzo radykalnego nowatorstwa z głęboko zakorzenionym tradycjonalizmem." Od końca lat 60 do początku 70 w jego twórczości pojawiły się motywy mistyczne i religijne, czego przykładem może być prezentowana praca. Widzimy w niej wypracowany już, charakterystyczny dla malarza styl zbliżający się do wizji apokaliptycznych i balansujący na pograniczu kiczu, działający metodą "fotografowania snów" (określenie artysty), a także odwołujący się do malarstwa barokowego, malarstwa dziewiętnastowiecznego i abstrakcji niegeometrycznej. Od połowy lat 70 Beksiński zajmował się prawie wyłącznie malarstwem olejnym. W 1977 r. opuścił rodzinny Sanok i przeniósł się na stałe do Warszawy. W kolażach, które tworzył przed śmiercią, wykorzystywał chętnie techniki komputerowe.