PORTRET ARTURA MARII SWINARSKIEGO, 1922

Pochodzenie:
Własność psychologa, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, Stefana Szumana
31 marca 1971 nabyty w warszawskim salonie Przedsiebiorstwa Państwowego DESA

Wystawiany i opisany:
Wystawa grupy Formistów w czterdziestolecie ich pierwszego wystąpienia, Stowarzyszenie Historyków Sztuki, Oddział Krakowski, Kraków, XII 1957 - I 1958, kat. poz. 23
Mostra di Pittura Polacca Contemporanea, Sala Napoleonica,Wenecja, Włochy, IX 1959, kat. poz. 78
Pologne - 50 ans de peinture, Musee d`Art et d`Histoire, Genewa, Szwajcaria, X - XI 1959, kat. poz. 78

Opisany:
Irena Jakimowicz, Witkacego galeria teatralna, "Pamiętnik teatralny" 1985, nr 1-4, poz 53
Stanisław Ignacy Witkiewicz 1885 - 1939. Katalog dzieł malarskich, oprac. I. Jakimowicz przy współpracy A. Żakiewicz, Warszawa 1990, poz. I 453

Artur Maria Swinarski (1900 - 1965) polski poeta, satyryk, dramatopisarz, plastyk. W Poznaniu studiował germanistykę, historię sztuki i scenografię. W latach 1918 - 1920 związany był ze środowiskiem literackim "Zdroju", gdzie debiutował jako grafik. Należał do grupy plastycznej "Bunt". W 1919 r. miał pierwszą indywidualną wystawę obrazów. W roku 1922 był osobistym sekretarzem Witkacego. W Poznaniu, razem z Romanem Wilkanowiczem wystawiał szopki satyryczne w "Różowej Kukułce" Ludwika Pugeta. W latach 1934-1937 mieszkał w Krakowie, gdzie kierował działem literacki "Czasu", i wystawiał z Magdaleną Samozwaniec szopki satyryczne. Od roku 1937 mieszkał w Gdyni, gdzie redagował dział literacki "Kuriera Bałtyckiego".

Stanisław Ignacy Witkiewicz, syn Stanisława - malarza, krytyka i pisarza. Pseudonim artystyczny - Witkacy. Znany też ze swoich dokonań na polu literatury i dramatu. Oficer gwardii carskiej w I wojnie światowej. W 1914 roku odbył długą podróż, ekspedycję naukową do Australii wraz z Bronisławem Malinowskim. Wychowany w aurze modernizmu w Krakowie i Zakopanem. Teoretyk sztuki, formista, współpracownik "Zwrotnicy", twórca teorii "Czystej Formy" - "Wartość dzieła sztuki nie zależy od uczuć życiowych w nim zawartych ani od doskonałości odtworzenia przedmiotów, a jedynie polega na jednolitości konstrukcji czystych elementów formalnych." Uważał, że twórczość artystyczna jest sposobem wyrażenia " uczucia metafizycznego" Do połowy lat 20 tworzył malarskie fantazje, które dziś można określić jako pośrednie między modernizmem, ekspersjonizmem a surrealizmem. Od tego też czasu uprawiał głównie twórczość literacką, która przyniosła mu z czasem światową sławę. Artysta zginął tragicznie w 1939 roku. Popełnił samobójstwo w obliczu sowieckiego najazdu na Polskę, który potraktował jako koniec cywilizacji.
Tworzył prace malarskie w pracowni portretowej, gdzie obowiązywał cennik i wzory do zamówienia kolejnych "odejść" od realizmu portretowanej osoby na rzecz jej artystycznej wizji ekspresjonistycznej. Twórczość portretowa Witkacego była przez długi czas odbierana jako ekstrawagancja artystyczna i osobliwość. Weryfikację i potwierdzenie geniuszu artysty przyniosły następne lata.
Typ D to w regulaminie firmy portretowej osiągnięcie efektów jak w typie C (charakterystyka modelu subiektywna, spotęgowania karykaturalne tak formalne, jak i psychologiczne niewykluczone, w granicy kompozycja abstrakcyjna, czyli tak zwana "Czysta Forma", ale bez żadnych sztucznych środków czyli alkoholu i narkotyków.